Een paar keer per jaar kan je in de avond en nacht naar buiten gaan om vallende sterren te zien. Deze vallende sterren geven een mooie lichtshow. En dat nog wel terwijl vallende sterren ongeveer net zo groot zijn als een zandkorrel. Een vallende ster moet wel met een enorme snelheid gaan om toch zoveel licht af te geven. Hoe snel gaan vallende sterren?
De gemiddelde vallende ster reist met een snelheid van 48.000 kilometer per uur. Echter kan de snelheid snel oplopen tot ruim 100.000 kilometer per uur. Lang houden ze deze snelheid niet vast. Als de vallende ster de grond bereikt, heeft het nog maar maximaal 50% van de originele snelheid.
Wat zijn vallende sterren en hoe gaan vallende sterren zo snel? Lees het artikel verder als je die vragen beantwoord wilt hebben.
Wat is een vallende ster?
Een vallende ster is natuurlijk geen echte ster. Die zijn veel te groot en te zwaar. De Aarde zou eerder in de ster vallen dan andersom. Vallende sterren zijn kleine meteoren ter grootte van een zandkorrel bestaande uit steen of ijzer. Sommige meteoren kunnen echter ook een paar meter groot zijn.
Als een meteoor de dampkring op 75-100 km boven het aardoppervlak bereikt, zie je een mooie lichtflits. De meteoor verbrandt omdat hij heel erg met de lucht gaat wrijven. Hetzelfde principe hebben we ook met onze handen. Als we onze handen heel snel tegen elkaar aan wrijven, dan worden ze warm. Een meteoor wrijft zo hard met de lucht, dat hij helemaal verbrandt en een lichtflits afgeeft.
Meestal branden vallende sterren zichzelf al op voordat ze op de grond van de Aarde komen. Dit is niet altijd het geval. Als de meteoor groot genoeg is, kan deze het aardoppervlak bereiken. Als dit gebeurt heet het een meteoriet. Op deze manier brengen vallende sterren jaarlijks ruim 15.000 ton steen- en ijzer gruis naar de Aarde toe.
Hoe snel gaan vallende sterren?
Vallende sterren, of meteoren, kunnen ontzettend snel gaan. Afhankelijk van waar ze vandaan komen, kunnen ze wel meer dan 100.000 kilometer per uur gaan. De gemiddelde snelheid is echter ´slechts´ 48.000 kilometer per uur. In vergelijking: het internationale ruimtestation, het ISS, gaat met een snelheid van ongeveer 28.000 km/h rond de Aarde. De snelheid van een vallende ster zorgt ervoor dat deze maar 48 minuten doet over een rondje om de Aarde. En dat allemaal van een meteoor ter grootte van een zandkorrel.
Waar een raket zijn snelheid bereikt door motoren, krijgt een vallende ster zijn snelheid puur door zwaartekracht. Een meteoor die te dicht in de buurt van de Aarde komt, gaat richting de Aarde vallen. Hierbij krijgt deze heel veel snelheid. Als de meteoor vervolgens de atmosfeer bereikt op een hoogte van ongeveer 96,5 kilometer, komt deze in contact met de lucht van de Aarde.
Bij het contact van de meteoor met de atmosfeer wordt kinetische energie omgezet in warmte en licht. De vallende ster bereikt hierdoor al gauw een temperatuur van 1.650°C. Vanaf nu zien we licht! Echter zal de zandkorrel nooit smelten. Dit komt doordat het warmtetransport van de buitenkant naar de binnenkant van de meteoor veel te langzaam is.
Het vrijgekomen licht door de frictie nemen we op het oppervlak van de Aarde waar als een vallende ster. Als de vallende ster opgebrand is, stopt ook het licht. Door de hevige weerstand van de atmosfeer gebeurt dit al vrij snel. Het gevolg is dat het licht maar voor korte duur is, dus is het maar een korte lichtflits. Daarom moet je ook echt je best doen om een vallende ster goed te kunnen zien.
Inslag van een snelle vallende ster met de Aarde
Als de meteoor het aardoppervlak bereikt, heet het een meteoriet. De snelheid van de meteoriet is tijdens zijn reis dan ook sterk afgenomen. Van de oorspronkelijke 48.000 km/h is nu nog maximaal 24.000 km/h overgebleven.
De inslag op de Aarde zorgt dan nog wel voor een redelijke krater. Afhankelijk van de snelheid, is de krater ongeveer 12 tot 20 keer zo groot als het oorspronkelijke object. Een meteoriet van een paar meter groot kan op deze manier dus toch nog veel schade aanrichten. De dinosauriërs zijn ooit uitgestorven doordat een meteoriet van 10-15 km groot op de Aarde knalde. Dit is dus ook een bedreiging die de mensheid zou kunnen laten sterven. Allerlei ruimte instanties, zoals NASA, houden gevaarlijke meteoren daarom altijd goed in de gaten.
Zoals eerder gezegd kunnen ingeslagen meteorieten ook voor kraters zorgen. Zo is de Vredefortkrater in Zuid-Afrika, de grootste inslagkrater van de Aarde, ontstaan door een ingeslagen meteoriet ter grootte van ruim 10 km. En niet alleen op de Aarde zijn inslagkraters te vinden. Als je naar de Maan kijkt, zie je alleen maar kraters. Allemaal ontstaan door inslagen van meteorieten. Als je op het oppervlak van de Maan zou lopen, zou je wellicht wel een kleine krater van vallende sterren kunnen vinden.
Komen vallende sterren van een meteorietenregen?
Er is in het zonnestelsel veel stof aanwezig. Op sommige plekken wat meer dan op andere. Terwijl de Aarde om de Zon heen draait, reist de Aarde door veel van dit stof heen. Hierdoor zijn er altijd vallende sterren te zien vanaf de Aarde. Meestal zijn dit er maar een paar per uur. Op sommige momenten in het jaar reist de Aarde door een gebied in de ruimte waar veel meer steen en ijzer gruis aanwezig is. Dit zorgt dan voor een verhoging van het aantal vallende sterren dat je kan zien.
Deze gebieden met extra gruis zijn afkomstig van kometen die zijn afgebroken door de Zon. Als de Aarde deze plekken passeert, komen er meer meteoren de atmosfeer binnen. Het resultaat is dat er veel meer vallende sterren te zien zijn. Deze gebeurtenis wordt ook wel een meteorenregen genoemd, en geen meteorietenregen. Overigens wordt een meteorenregen vernoemd naar de plek in de hemel waar de meteoren vandaan lijken te komen.